Alhoewel de zwarte els in Nederland zeer algemeen voorkomt wordt de soort naar verhouding weinig toegepast als laanboom. Toch zou het het best wel eens een goed alternatief zou kunnen zijn voor de es, die vanwege de essentaksterfte voorlopig weinig meer wordt aangeplant.
De zwarte els is een inheemse soort met een groot natuurlijk verspreidingsgebied over een zeer groot deel van Europa (en zelfs daarbuiten) en Nederland ligt daarin redelijk centraal. Alnus glutinosa kan uitgroeien tot een boom van eerste grootte (tot 25 m hoogte, soms zelfs meer) met een snelle jeugdgroei. De leeftijdsverwachting van een opgaande boom is middellang, vergelijkbaar met bijvoorbeeld die van een berk, wilg en populier.
De soort komt veel voor in landschappelijke beplantingen, houtwallen langs weilanden, windsingels langs boomgaarden, hagen en erfbeplantingen.