Ruim tien jaar geleden werd op de Floriade in Venlo NL Greenlabel gelanceerd. Een organisatie die riep dat de leefomgeving groener, gezonder en klimaatadaptiever moest worden. Wat is er in tien jaar gerealiseerd en wat zijn de plannen voor de toekomst? In gesprek met directeur Prisca van der Wal.
Waar staat NL Greenlabel voor?
„Wij staan voor een duurzame groene leefomgeving. Als NL Greenlabel hebben we een integraal concept waarin belangrijke onderwerpen als klimaatadaptatie, biodiversiteit en energietransitie met elkaar zijn verbonden. Aan de hand van ons model kan een gebruiker duurzaamheid inzichtelijk maken. We maken het aantoonbaar meetbaar hoe duurzaam de leefomgeving is.”
Is het een keurmerk?
„Ja en nee. Het model, het duurzaamheidspaspoort, is gebaseerd op zeven indicatoren waarmee in alle facetten gekeken wordt wat je doet. We hebben vijf verschillende paspoorten: een Product- en materialenpaspoort, Plantenpaspoort, NL Gebiedslabel, NL Terreinlabel en NL Tuinlabel. Het is dus meer een label dan een keurmerk.
Daarnaast zijn we ook een partnernetwerk waarin momenteel ruim 180 partners zijn aangesloten.”
Nog meer keurmerken. Is dat wenselijk voor gebruiker en afnemer?
„Ons doel is zeker niet om een keurmerk toe te voegen aan wat er al is. Wij willen een duurzamere en groenere leefomgeving creëren. We willen niet alleen roepen dat het nodig is en waarom, maar we willen het óók handen en voeten geven, zodat het er daadwerkelijk komt. Met de paspoorten maken we leveranciers en kwekers bewust van wat ze doen en hoe duurzaam dat is.
Het is echter niet alleen een invuloefening. Als je aan de slag gaat met het paspoort ga je kijken wát je doet, maar je krijgt ook handvatten hoe je dingen aan kan passen om te verduurzamen. En daarmee kunnen gebruikers van c, naar b, naar niveau a gaan. Eenmaal in a ben je niet klaar. Want met waar je vandaag a mee haalt, haal je misschien over drie jaar slechts nog b. De duurzame mogelijkheden nemen toe, wat nu nog niet mogelijk is, kan dat over drie jaar wel zijn. Je moet als mens en bedrijf niet stilstaan, je moet in ontwikkeling blijven, blijven streven naar verbetering.
Maar zoals gezegd, is een keurmerk zijn niet ons doel. Het doel is het creëren van die bewustwording en het aanzetten van mensen en bedrijven tot een duurzame werkwijze. Als bijvoorbeeld een kweker of hovenier al met PlanetProof, MPS of GroenKeur werkt, kunnen gegevens van bijvoorbeeld gewasbescherming gewoon worden overgenomen.”
Wat is jullie doel?
„Het is onze missie om inwoners, bedrijven en overheden te helpen bewust en respectvol om te gaan met de natuur. Om het concreter te maken willen we dat in 2030 de waarde van groen in de leefomgeving verdubbeld is. Dat is een behoorlijke uitdaging.”
Wat is jullie referentiejaar?
„We nemen 2022 als referentiejaar, omdat je ergens een ijkpunt moet zetten. Maar we realiseren ons ook dat het lastig meetbaar is. Want hoe groen is de leefomgeving nu? Wat is er daadwerkelijk aan groen en hoe duurzaam is die? Kijk je puur naar groen oppervlak, dan is bijvoorbeeld een voetbalveld heel veel groen, maar de bijdrage van gras aan onder andere de biodiversiteit is zeer beperkt. Helemaal als het kort gemaaid is. Als gras in een berm meer tot bloei kan komen, is dat al duurzamer. Verrijk je dit met kruiden, dan is het nog beter voor de biodiversiteit. Je wilt dus niet alleen groen oppervlakte, maar ook variatie in groen. Want die variatie is beter voor de leefomgeving van mens én dier.
En dat is uiteindelijk het doel. De waarde van het groen in de leefomgeving verbeteren. Het gaat dus niet alleen om een verdubbeling van het oppervlak, maar ook het verbeteren van het aanwezige groen waar dat nodig is.”
Hoe gaan jullie dat realiseren?
„Door daar samen met partners ons hard voor te maken. Enerzijds door te zorgen voor bewustwording; bewustwording bij consumenten dat ze hun tuinen niet moeten verstenen, maar ruimte aan groen moeten geven. Door te zorgen dat bij woningbouw groen geen hekkensluiter is, maar vanaf het begin van de plannen wordt meegenomen door bijvoorbeeld een groennorm te hanteren. Dat bouwende partijen zich bewust worden dat niet eerst al het groen hoeft te worden weggehaald voor men gaat bouwen, maar dat je ook in bestaand groen kan bouwen. Door te zorgen dat bij gemeentes groen hoog op de agenda komt en blijft.
Groen wordt nu vaak nog als sluitpost gezien, als luxe, terwijl het juist de basis zou moeten zijn. Een groene omgeving is beter voor de fysieke en mentale gezondheid van mensen, maar biedt bovendien de oplossing voor problemen als luchtvervuiling en klimaatadaptatie. Door groen mee te nemen in de basis van je stedelijke inrichting, kun je bijvoorbeeld door middel van het intekenen van wadi’s voorkomen dat er wateroverlast ontstaat bij extreme hoosbuien, terwijl deze wadi’s ook dienst kunnen doen als recreatieruimte.”
Waarom met partners?
„Wij zijn een kleine organisatie. Nico Wissing en Lodewijk Hoekstra, de twee oprichters van NL Greenlabel, roepen al ruim tien jaar dat er meer aandacht moet komen voor een groene duurzame leefomgeving. Maar een groene duurzame leefomgeving maak je niet met een paar mensen. Met hoe meer mensen en bedrijven we hier onze schouders onder zetten, des te meer krijgen we gerealiseerd. En we hebben elkaar ook nodig.
Het mooie van samenwerken met partners is dat iedereen beschikt over zijn eigen netwerk en dat je dus heel snel een steeds grotere olievlek krijgt. Onze partners zijn zeer divers; van hoveniers, adviesbureaus, architecten, leveranciers zoals boomkwekers, belangengroepen tot onderwijsinstellingen. Recentelijk zijn hier ook enkele vastgoedorganisaties bijgekomen. En je merkt gelijk dat zij weer een heel nieuw netwerk meebrengen, waardoor de boodschap plots weer een breder bereik krijgt.”
Er zijn weinig boomkwekers partner, hoe kan dat?
„Ik denk omdat in eerste instantie NL Greenlabel meer aandacht kreeg vanuit de aanleg en onderhoudswereld dan vanuit de productiekant. We zien hier nu wel verandering in komen, zo zijn recentelijk bijvoorbeeld Boot&Dart en Van der Starre partner geworden. Voor ons is dat waardevol, omdat je niet alleen bewustwording bij eindgebruiker en afnemers wilt creëren, maar ook aan het begin van de keten, bij de toeleveranciers van het uitgangsmateriaal waar het uiteindelijk om gaat: groene planten. Want op die manier kun je zorgen dat van de eerste tot de laatste schakel wordt gewerkt aan het verduurzamen van het groen.”
Jullie hebben deze week het Register Duurzame Leefomgeving gelanceerd. Wat is dat?
„Het Register Duurzame Leefomgeving is een digitale tool waarmee gebruikers inzicht krijgen in de duurzaamheid van een omgeving. Zoals gezegd zijn we een kleine organisatie en het is een uitdaging om met weinig mensen alles te doen wat nodig is om de grote stappen te maken die nodig zijn. Door middel van een digitale tool willen we de drempel verlagen, zodat mensen sneller zelf ermee aan de slag kunnen. De tool is niet gericht op consumenten maar vooral op de B2B-markt.”
Jullie bestaan ruim 10 jaar. Wat hebben jullie bereikt in die tijd?
„Nico en Lodewijk zijn gestart met een missie; aandacht vragen voor een duurzame leefomgeving. Omdat zij ervan overtuigd waren en zijn dat het noodzakelijk is, een must is. Voor mens, dier en milieu. In het begin werden ze vreemd aangekeken. Werd het als luxe gezien. Maar ze hebben wel gehoor gekregen. Inmiddels groeit de groep mensen en bedrijven die zich hard willen maken voor een duurzame groene leefomgeving. Dat hebben ze in die tien jaar wel bereikt.”
U bent directeur, maar we zien u weinig?
„Dat klopt. Ik ben misschien wel de directeur van NL Greenlabel, maar Nico en Lodewijk zijn de oprichters en nog steeds met ziel en zaligheid betrokken bij NL Greenlabel en mede daarom zijn zij ook vooral het gezicht. Nico is daarbij wat vaker op de achtergrond. Richt zich vooral op kinderen en jongeren en het onderwijs. Mede omdat hij ervan overtuigd is dat een groenere toekomst, start bij de jeugd. Lodewijk staat natuurlijk mede door zijn televisiewerk veel in de spotlights. Beide heren hebben echter naast NL Greenlabel ook gewoon hun werk. Ik zorg als directeur daarom vooral achter de schermen voor de organisatie en dat alles in goede banen wordt geleid van onze activiteiten.”
Is het in de picture staan als NL Greenlabel een doel op zich?
„Nee, Nico en Lodewijk zijn hun missie echt vanuit hun eigen overtuiging gestart. Zij leven echt voor die missie. Ze ademen dat in alles uit, zowel privé, in hun werkuitingen als hetgeen zij voor NL Greenlabel doen. De bekendheid van Lodewijk zorgt er wel voor dat je podium krijgt om je boodschap te verkondigen en dat er deuren open gaan die anders gesloten blijven. NL Greenlabel kan ook bij de overheid een sterke lobby voeren voor een duurzame groene leefomgeving. Zonder de bekendheid en volharding van Nico en Lodewijk, betwijfel ik of we daar als organisatie aan tafel waren gekomen, of er geluisterd zou worden.”
En als jullie in 2030 jullie doel hebben gerealiseerd, wat is dan de volgende stap?
„Dan zijn we pas naar een verdubbeling ten opzichte van nu. Dan zijn we er nog niet. Uiteindelijk moet er een balans komen tussen groen en mens. Als die balans er is, dan zijn we niet meer nodig. Dat is eigenlijk het hoogst haalbare voor ons. Niet meer nodig zijn.”
