„Ik heb de waterlelie lief”, zo begint Frederik van Eeden zijn gedicht De waterlelie, dat hij in 1888 schreef. De majestueuze waterplant weet al eeuwen menigeen te boeien. Inmiddels zijn er vele winterharde hybriden verkrijgbaar in de meest prachtige kleuren en voor verschillende vijverafmetingen geschikt.
Bij Nymphaea draait het vooral om de bloem die van een bekoorlijke schoonheid is. De kleuren lopen uiteen van zuiverwit, roze tot donkerrood, geel, oranje tot blauw en alle tinten daartussen. Het aantal verschillende bloemvormen doet niet aan de kleurvariatie onder. De meeste rassen hebben een schaal-, kom- of stervormige bloem maar er zijn ook kelk- en kogelvormen en tulp-, chrysant- of pioenachtige bloemen.
Vele waterleliesoorten geuren aangenaam. Ze trekken daarmee allerlei insecten aan voor de bestuiving. Volgens kweker Herman den Beer van Nymphaea Eiland in Noorden gebeurt de bevruchting op een speciale manier. „De knoppen van de waterlelie gaan boven het wateroppervlak open. Daarbij blijft een waterplasje in de bloem liggen dat een lage oppervlaktespanning heeft. Het insect vol stuifmeel zakt er doorheen en bevrucht zo de stempel.”
