De urine van koeien bevat snel opneembare stikstof en kalium. Het is dan ook goed te gebruiken als vervanger van stikstof-kunstmest. Boomkweker Henri Buitenhuis heeft er al drie jaar ervaring mee. „Je moet ermee leren werken, maar dan gaat het prima. We helpen mee om de kringloop te sluiten. En we kunnen misschien niet altijd kunstmest blijven gebruiken.”
Waar de dikke fractie van dierlijke mest vooral fosfaat, organische stof en gebonden stikstof bevat, zit in de urine vooral snel opneembare stikstof en kalium. Om deze dunne fractie af te vangen en te verwaarden heeft Hanskamp Agro het ‘CowToilet’ ontwikkeld en de Urinebank opgericht. Het toilet vangt de urine direct af onder de staart. Als de koe het voerstation binnenkomt om brokken te eten, wordt een bakje tegen haar achterwerk geduwd. Als gevolg van een zenuwreflex gaat de koe plassen. Omdat dikke en dunne fractie gescheiden worden opgevangen, wordt minder ammoniak gevormd. „Urine is schoon; nieren zijn goede filters”, zegt directeur Henk Hanskamp.
De Urinebank brengt rundveehouders en afnemers met elkaar in contact; daarna moeten zij het onderling regelen. Er zijn ongeveer tien boeren die zo’n CowToilet hebben. Om de kosten laag te houden ondergaat de urine geen bewerkingen. „Maar als je het in druppelleidingen wil gebruiken moet je het wel filteren”, denkt Evert Langebeeke, marktontwikkelaar duurzame bemesting. „Er kan altijd vervuiling vanuit de stal meekomen.” Op Proeftuin Randwijk loopt een proef met het gebruik van koeienurine in een fertigatiesysteem.