Steeds vaker kiezen ontwerpers en beheerders ervoor om in beplantingen verschillende boomsoorten door elkaar te gebruiken. Daarbij is er steeds meer aandacht voor inheems sortiment, zeker in het buitengebied. Dat inheemse sortiment is echter vrij mager. Vakredacteur Peter Bennink schreef voor Tuin+Landschap daarom een serie over inheemse bomen.
Deel 1: Acer platanoides
In gemengde beplantingen, maar ook in groenstroken in de stad kunnen inheemse bomen een waardevolle rol spelen. De belangrijkste reden om inheemse bomen aan te planten is de bijdrage die ze leveren aan de biodiversiteit en het ecosysteem. De keuze voor Acer platanoides zal daarbij misschien enige verbazing wekken. De Noorse esdoorn, is die hier inheems dan? Nou, daarover zijn de geleerden het niet helemaal eens.
Lees het artikel hier: Acer platanoides waardevolle aanvulling op inheems sortiment
Deel 2: Betula
Berken komen veelvuldig voor in het Nederlandse landschap, zowel in natuur als in cultuur. Ze zijn op veel plekken toepasbaar en in veel vormen verkrijgbaar; van wegberm tot dak en van meerstammige- tot laanboom. Als biodiversiteit een reden is om inheemse soorten te gebruiken, zit je met de berk ook goed. Na de wilg en de eik is het de meest ’biodiverse’ boom.
Lees het artikel hier: Inheemse berk snelle groeier met natuurlijke uitstraling
Deel 3: Ilex aquifolium
Ilex aquifolium ofwel de gewone hulst is in veel opzichten helemaal niet zo’n gewone plant. Het is de enige wintergroene loofboom die inheems is in ons land en al lang verweven met onze cultuur. Bovendien is het een boom met veel toepassingen in tuinen en openbaar groen. Je kunt hem als forse struik gebruiken, als opgekroonde boom, als snoeivorm en als haagplant.
Lees het artikel hier: Ilex aquifolium unieke inheemse loofboom met vele toepassingen
Deel 4: Carpinus betulus
Carpinus is een bijzonder veelzijdige boom en wordt dan ook zeer veel toegepast. Vroeger al werd de boom veel aangeplant, vooral omdat hij zo geschikt is voor hakhoutbeheer. Zoveel zelfs dat lastig is te bepalen wat zijn natuurlijke verspreidingsgebied is. Haagbeuk is vooral veelzijdig; in tuinen, straten, bosplantsoen, houtwallen, bossen en langs wegen, overal is de boom op zijn plaats.
Les het artikel hier: Carpinus betulus bijzonder veelzijdige boom
Deel 5: Crataegus
Meidoorn is een geslacht met een bijzonder rijke historie. Honderden, en waarschijnlijk zelfs duizenden jaren was het een standaardonderdeel van hagen en houtwallen waarvan er honderdduizenden kilometers te vinden waren in ons land. Daarnaast komt het geslacht voor in wilde beplantingen maar ook als straatboom. Daarvoor worden de inheemse soorten gebruikt, maar ook exoten.
Lees het artikel hier: Crataegus, geslacht met rijke historie
Deel 6: Fagus sylvatica
Als je de natuur zijn gang laat gaan in Nederland dan eindig je met een beukenbos, is de gangbare theorie. De beuk is een climax-soort met uiteindelijk de grootste concurrentiekracht op veel van onze gronden. Maar door niet-optimale groeiplaatsen, en vooral door klimaatverandering, heeft de soort het zwaar. Heeft de beuk nog toekomst in Nederland, of wordt het een zeldzaamheid?
Lees het artikel hier: Fagus sylvatica kent vele groeivormen
Deel 7: Fraxinus excelsior
Fraxinus excelsior behoort tot de meest algemene bomen van Nederland. De gewone es komt van nature voor op de vochtige rijkere bodems en is daarnaast veelvuldig aangeplant als hakhout en in allerlei landschapselementen. En natuurlijk is het een van de meest gebruikte laanbomen. Een populaire soort dus, totdat de essentaksterfte kwam althans.
Lees het artikel hier: Fraxinus excelsior houdt nog steeds stand
Deel 8: Acer campestre
Acer campestre, in het Nederlands Spaanse aak of veldesdoorn, is een bijzonder veelzijdige boom of struik. Als inheemse struik wordt hij gebruikt in allerlei landschappelijke beplantingen, in bosranden, houtwallen en hagen. Maar ook als stadsboom, haag of snoeivorm in tuinen en openbaar groen is het een prima keuze.
Lees het artikel: Acer campestre is van alle markten thuis
Deel 9: Populus nigra
Met het verdwijnen van rivierbegeleidende bossen verdwenen ook de meeste natuurlijke opstanden van de zwarte populier in Nederland. In wegbeplantingen wordt daarbij meestal gekozen voor de sneller groeiende Populus × canadensis. Maar er is hoop! Bij natuurherstel is er aandacht voor de zwarte populier en wellicht dat de toegenomen belangstelling voor inheems sortiment ervoor zorgt dat wat vaker cultivars van P. nigra geplant gaan worden.
Lees het artikel: Steeds meer aandacht voor Populus nigra
Deel 10: Populus tremula
De ratelpopulier Populus tremula groeit op alle mogelijke bodems, verdraagt veel droogte maar kan ook natte perioden doorstaan. Ondanks dat de boom nooit veel is aangeplant, is hij toch vrij algemeen in Nederland. Nu er meer waardering is voor inheemse soorten is het misschien tijd om de soort wat vaker toe te passen. Zeker op plekken waar weinig andere bomen gedijen, kan de ratelpopulier een goede keuze zijn.
Lees het artikel: Populus tremula verdraagt droogte maar ook natte perioden
Deel 11: Tilia
De zomerlinde, winterlinde en Hollandse linde zijn bomen die van nature bij voorkeur op voedselrijke bodems groeien. Precies de gronden die het eerst voor landbouw ontgonnen werden. In de natuur zijn ze dan ook zeldzaam, maar het zijn al eeuwenlang geliefde gebruiksbomen, die ook nu nog populair zijn.
Lees het artikel: Tilia al eeuwenlang populaire gebruiksboom
