„Als we nu geen actie ondernemen om de impact van klimaatverandering op insecten beter te begrijpen en te verminderen, dan beperken we onze kansen op een duurzame toekomst met gezonde ecosystemen drastisch.” Deze boodschap komt uit het heel actuele wetenschappelijke artikel in Ecological Monographs vandaag, van 70 onderzoekers uit 19 landen en geleid door het NIOO.
„Koudbloedige insecten horen bij de organismen die het zwaarst getroffen worden door klimaatverandering. Dat komt doordat hun lichaamstemperatuur en hun stofwisseling zo sterk gekoppeld zijn aan de omgevingstemperatuur,” zegt hoogleraar Jeffrey Harvey van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en de Vrije Universiteit.
Harvey leidt een groot internationaal team van wetenschappers. Samen geven zij een overzicht van de rol van klimaatverandering en klimaatextremen in het veroorzaken van problemen bij insecten in het artikel ’Scientists’ warning on climate change and insects’. Het wetenschappelijke artikel maakt onderdeel uit van de serie Scientists’ Warning.
Gematigde streken
„Insecten spelen een cruciale rol in zoveel ecosystemen, terwijl we in ieder geval een deel van hen snel aan het verliezen zijn,” waarschuwt Harvey. Dit lijkt vooral het geval te zijn in de gematigde streken. De onderzoekers benadrukken dat zowel lange-termijn veranderingen als korte-termijn extremen effect hebben.
De geleidelijke toename van de oppervlaktetemperatuur van onze wereld heeft volgens Harvey effect op de fysiologie, het gedrag, de seizoensritmiek, de verspreiding en de interacties van insecten. Hittegolven kunnen bijvoorbeeld invloed hebben op de voortplanting van insecten. Vlinders, fruitvliegen en bepaalde kevers kunnen wel hittegolven overleven, maar de mannetjes en vrouwtjes blijken daarna gesteriliseerd te zijn en kunnen zich dus niet meer voortplanten.
Aanpassen
„Insecten moeten hun levenswijze en hun verspreiding uiteindelijk aanpassen als de wereld opwarmt,” stelt Harvey. „Maar andere door mensen veroorzaakte problemen – zoals vernietiging van leefgebied, versnippering en bestrijdingsmiddelen – hinderen hun aanpassingsvermogen.”
Een belangrijk punt van zorg bij de afname van insecten in een warmer wordende wereld is dat planten – waar insecten van afhankelijk zijn voor voedsel en schuilplaatsen – ook veranderingen doormaken door het klimaat. En als het aantal insecten vermindert, dan zie je dat uiteindelijk ook terug hogerop in de voedselketen. Dat is de afgelopen decennia al te zien geweest bij allerlei vogelsoorten, aldus de onderzoekers.
Economisch belang insecten
Insecten staan voor de overweldigende bulk aan biodiversiteit op onze planeet én ze voeren diensten van levensbelang uit voor onze menselijke samenleving. Denk aan bestuiving, plaagbestrijding, de kringloop van onmisbare voedingsstoffen en het afbreken van afval. Alles bij elkaar is dit miljarden en miljarden dollars waard voor de wereldeconomie. Dat is dus nog een extra reden om actie te ondernemen op de gevolgen van klimaatverandering volgens Harvey.
Lees hier het hele artikel in Ecological Monographs.