De droogte in Nederland neemt steeds ernstigere vormen aan. Het neerslagtekort loopt snel op en kan de komende weken zelfs het niveau van 2018 benaderen. Voor de natuur geldt in heel het land het hoogste risiconiveau voor branden.
Sinds vorige week is voor heel Nederland Fase 2 van kracht wat het watertekort betreft. Dit betekent dat er een feitelijk watertekort is. De aanhoudende droogte vereist landelijke coördinatie voor de waterverdeling, de verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij het Managementteam Watertekorten (MTW).
Verdringingsreeks
Het MTW werkt met de zogeheten ‘verdringingsreeks’. Dit schema geeft aan welke sectoren of gebruikers van water voorrang hebben op anderen. Er zijn vier categorieën waarbij categorie 1 voorrang heeft op categorie 2, categorie 2 op categorie 3 et cetera.
Landbouw en natuur vallen beiden in categorie 4, wat betekent dat deze als eerste de maatregelen voelen. Zo zijn er onttrekkingsverboden in Zeeland, Noord-Brabant, Limburg en bij de waterschappen Vallei en Veluwe, Vechtstromen en Rijn en IJssel. Dit betekent dat akkers en natuurgebieden niet mogen worden besproeid met water uit oppervlaktewater.
Kapitaalintensieve gewassen
Waterschap Brabantse Delta heeft sinds 5 augustus een totaal onttrekkingsverbod waarbij ook kapitaalintensieve gewassen (categorie 3) niet meer mogen worden beregend met water uit sloten of beken. Dit geldt bijvoorbeeld voor boomkwekerijgewassen.
Kwetsbare natuur die onomkeerbare schade oploopt bij een watertekort valt in categorie 1, net als dijken en andere waterkeringen. Deze worden in principe uitgesloten van maatregelen en gaan zelfs voor sectoren als drinkwater en energie.
Schade aan natuur
In de natuur wordt het uitblijven van regen en de steeds verder dalende grondwaterstanden steeds zichtbaarder. De waterafvoer van beken is minimaal geworden. Steeds meer bovenlopen van beken, vennen, poelen en nevengeulen vallen droog. Het is moeilijk inschatten hoe groot de schade aan kwetsbare biotopen zal worden.
Bossen, en met name naaldbomen, op hoge zandgronden staan er erg slecht voor, ook door droogte in voorgaande jaren. De heide in diezelfde gebieden staat er eveneens slecht voor. Terreinbeheerders schatten in dat de heide wellicht minder zal gaan bloeien of door stressreactie eerder bloeit. Een deel van de heideplanten zal sterven.
Openbaar groen
Ook in het openbaar groen is het effect van de langdurige droogte duidelijk te zien. Gazons vergelen en veel bomen zien er dor uit en zijn in de herfststand gegaan. Door hun blad af te laten sterven, voorkomen bomen dat ze doodgaan door verdroging.
Dossier PlatformGroen
Op PlatformGroen staan veel artikelen over droogte in relatie tot groen. Recent bijvoorbeeld een artikel over de effecten van droge zomers op bomen op zandgronden. En deze week een nieuw artikel over de vraag of je jonge bomen wel of geen extra water moet geven.
Klik op PlatformGroen in de categorie Klimaatadaptatie op de subcategorie Droogte voor alle relevante artikelen over droogte, bijvoorbeeld over welk sortiment het beste tegen een droog klimaat kan.
