Het Europees Parlement heeft dinsdag 27 februari ingestemd met de definitieve versie van de Natuurherstelwet. Deze wet verplicht EU-lidstaten om de achteruitgang van natuurgebieden tegen te houden en om steden te vergroenen.
Afgelopen zomer werd het eerste voorstel van toenmalig eurocommissaris Frans Timmermans goedgekeurd. Een maandenlang debat dat daarop volgde resulteerde er bijna in dat de wet strandde. Uiteindelijk is de wet zoals deze is aangenomen een afgezwakte versie van Timmermans’ voorstel.
Zo wilde de huidige GroenLinks-PvdA-leider het verslechteren van de natuur verbieden. Daardoor zou natuurherstel altijd voorop moeten staan in het landbouw- en natuurbeleid van de lidstaten. Uiteindelijk is overeengekomen dat dit verbod er niet komt.
Tot 2030 geldt dat Natura 2000-gebieden hierbij voorrang krijgen op andere gebieden. In 2040 moeten lidstaten in 60% van hun gebieden werken aan herstel, en in 2050 moet dat in 90% van de gebieden per lidstaat het geval zijn.
Veengebieden vernatten
Om de biodiversiteit in landbouwecosystemen te verbeteren, moeten de EU-landen vooruitgang boeken op het gebied van twee van de drie indicatoren die hiervoor worden gehanteerd. Dit zijn de graslandvlinderindex, het aandeel landbouwgrond met landschapselementen en de voorraad organische koolstof in minerale bodems onder bouwland.
EU-landen moeten uiterlijk in 2030 ten minste 30 % van de ontwaterde veengebieden herstellen. Minstens een kwart moet worden vernat. Op zijn laatst in 2040 moeten ze zelfs 40 % van al deze gebieden herstellen en uiterlijk in 2050 de helft ervan, waarbij dan ten minste een derde moet worden vernat. Vernatting blijft vrijwillig voor boeren en particuliere grondeigenaren.
Ook is op verzoek van het Europees Parlement een clausule in de wet opgenomen, zodat streefcijfers voor landbouwecosystemen kunnen worden opgeschort als de voedselproductie voor consumptie in de EU er ernstig door in het gedrang komt.
Kansen voor kwekers
Voor de boomkwekerijsector geldt er weliswaar niet zo’n clausule, toch biedt de Natuurherstelwet ook mogelijkheden en kansen voor de sector. Zo moeten er drie miljard bomen worden bijgeplant in de EU en mogen de stedelijke boomkroonbedekking en groene ruimte niet meer afnemen. In beide opgaves ligt een rol weggelegd voor kwekers.
Of de voordelen of nadelen van de wet voor kwekers zwaarder door zullen wegen, moet in de praktijk blijken. Eerst zullen, na het Europees Parlement vandaag, echter ook alle 27 regeringen van de EU-landen de wet moeten goedkeuren.
