Koning Willem-Alexander heeft in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag de Troonrede uitgesproken in het kader van Prinsjesdag. Het is de eerste Troonrede onder het kabinet Schoof dat begin juli aantrad.
De koning begon met de opmerking dat de zorgen moeten worden geadresseerd die in de verkiezingsuitslag van vorig jaar doorklinken; zorgen over immigratie, wonen, ziektekosten, klimaat en veiligheid.
Volgens de koning zijn er acute problemen op onder andere het gebied van landbouw en natuur ontstaan door regeldrang. Regels die vaak niet passen bij de praktijk van alle dag. „Te vaak krijgen mensen de boodschap dat iets niet mag en raken zo de regie kwijt.” Deze ontwikkeling moet stap voor stap worden doorbroken door uitlegbaar en uitvoerbaar beleid. Wel stelde de koning dat de mogelijkheden beperkt zijn op ruimtelijke ecologisch en financieel gebied.
Grip op migratie
Grip op migratie is een van de belangrijkste doelen van het kabinet. Hieronder valt ook de arbeidsmigratie. „Nederland is harder gegroeid dan verwacht.” Tegelijk is er sprake van krapte op de arbeidsmarkt en een nijpend tekort aan personeel. Volgens de regering moeten daarom mensen die nu nog aan de kant staan of parttime werken worden betrokken. Wel wordt er strikter gekeken welke soorten werk we wel en niet in Nederland willen hebben. „Misstanden en uitbuiting van arbeidsmigranten moeten worden bestreden.”
Ruimte voor ondernemers
Er moet meer ruimte komen voor ondernemers. Zo wordt er gewerkt aan een beter vestigingsklimaat. Ook goede bereikbaarheid, met name van de mainports Rotterdam en Schiphol, is daarbij van belang. Er komt een grote onderhoudsoperatie op gang van wegen, bruggen en vaarwegen. Ook wordt nieuwe infrastructuur aangelegd. De capaciteit op het elektriciteitsnet wordt aangepakt. De energietransitie moet haalbaar en betaalbaar zijn voor iedereen.
Stapeling van regelgeving
In de landbouw is er sprake van stapeling van regelgeving, aldus de koning. „Juist de combinatie van landbouw en natuur maakt het Nederlandse landschap zo mooi.” We moeten volgens het kabinet dan ook af van de tegenstelling tussen voedselvoorziening en biodiversiteit. Er komt een plan van aanpak voor het mestprobleem. De daadwerkelijke staat van de natuur wordt leidend voor het beleid. Er komt een half miljard euro voor agrarisch natuurbeleid.
Nieuwe Nota Ruimte
Volgend jaar zomer komt het kabinet met een nieuwe Nota Ruimte. „Hoe gaan we de schaarse ruimte verdelen?” Zo moeten er 100.000 woningen worden gebouwd. Er komt 5 miljard euro voor deze opgave en nog eens 2 miljard euro voor de ontsluiting van nieuwe wijken. Lokaal gaan overal dezelfde regels gelden.
Onderwijs
Ook het onderwijs krijgt aandacht van het kabinet, ondanks de aangekondigde bezuinigingen. „Van mbo tot universiteit is er oog voor onderzoek dat Nederland nodig heeft.” Nederlands wordt weer de norm in het onderwijs en de instroom van buitenlandse studenten wordt tegengegaan.
